Üretimde marttan itibaren 3 ay art arda düşüş yaşan süt sektöründe, yüzde 35’lik zam açıklaması ile resmi alış fiyatları piyasa fiyatları ile eşitlendi. Üreticinin geçen sene kesime gittiği ve maliyetlerin altından kalkamadığı sektörde yılbaşından bu yana piyasada 11-13 TL arasında litre başı satış fiyatları ile işlem yapıldığına dikkat çekildi. Ulusal Süt Konseyi’nin yüzde 35’lik zam açıklamasının ise kağıt üzerinde olduğunu kaydeden üretici temsilcileri devletten destek beklediklerini, özellikle sonbahar aylarında yeni bir fiyat düzenlemesine ihtiyaç duyulduğunu kaydetti.
50 KURUŞ DESTEK YETMEZ
Ulusal Süt Konseyi tarafından hafta içi yapılan açıklamada, “1 Ağustos 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yüzde 3.6 yağ ve yüzde 3.2 protein içeriğine sahip çiğ inek sütü tavsiye satış fiyatı üreticinin eline litre başına net geçecek şekilde (çiğ süt desteği hariç) 11.50 TL olarak belirlenmiştir” ifadeleri ile düzeltmeye gidildiği kaydedilmişti.
Türkiye Süt Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Tevfik Keskin burada zam algısının yanlış olduğunu kaydederek şu değerlendirmeyi yaptı: “Geçen yıl uzun süre düzenleme yapılmadığı için inekler kesime gitmişti. Şu anda 13 TL’nin üstüne de süt satan var piyasada. 11.50 TL ile bir zam gelmiş olmadı. Resmi açıklama piyasa fiyatlarına gelmiş oldu. Piyasa şartlarındaki fiyatlar yerine gelmiş oldu. Süte yüzde 35 zam yok. Burada iyi anlamak lazım. Devletin bütçesini bilmiyoruz ama destekler 50 kuruşun üzerine çıkarılmalı. Fiyatlar daha yukarı çıkabilir. Süt azalmaya başlayacak. Burada desteklemeler büyük önem taşıyor.”
Üreticide maliyet 12.63 TL
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, son açıklanan dönem olan mayısta içme sütü üretimi yüzde 11 azaldı. Ocak-mayıs döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre, inek peyniri üretimi yüzde 7.5, içme sütü üretimi yüzde 4.2, ayran üretimi yüzde 6.2 ve yoğurt üretimi yüzde 1.3 arttı. Üretim maliyetlerine bakıldığında ise Ulusal Süt Konseyi haziran ayında 1 litre çiğ süt üretim maliyetini 10.54 TL olarak açıklarken, Tüm Süt Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği 1 litre süt üretim maliyetini 12.63 TL olarak açıkladı.
Zamlar raflara erken yansıdı
Ülke geneli çiğ süt ortalama fiyatının 10.70 TL olduğunu kaydeden Tevfik Keskin, sahada oluşan bu fiyatların süt sanayicisi ve perakende sektörünce kabullenildiğini ve yılın ilk aylarında fiyatlara yansıtıldığını kaydetti. Açıklanan güncel fiyat üzerinden tüketicinin perakende noktalarından alışveriş yaptığını kaydeden Keskin, artık sanayicinin raf fiyatına yeni zam yapmaması gerektiğini vurguladı.
